آزمایش کلسترول ، جامعترین راهنمای آزمایش Cholesterol
آزمایش تری گلیسرید ، کاملترین راهنمای آزمایش Triglycerides
7 مرداد 1403آزمایش HDL ، جامعترین راهنمای آزمایش خوب
10 مرداد 1403آزمایش کلسترول ، اهمیت، روش و تفسیر نتایج
آزمایش کلسترول یک آزمایش خونی است که برای اندازه‌گیری میزان چربی‌های مختلف (لیپیدها) در خون استفاده میشود. این آزمایش Cholestrol به تشخیص خطر بیماری‌های قلبی و عروقی کمک می‌کند. لیپیدها شامل کلسترول تام، کلسترول LDL (کلسترول بد)، کلسترول HDL (کلسترول خوب) و تری‌گلیسریدها می‌باشند.
کلسترول چیست :
کلسترول یک نوع چربی (لیپید) است که در سلول‌های بدن یافت میشود. بدن انسان برای تولید هورمون‌ها، ویتامین D و مواد مورد نیاز برای هضم غذا به کلسترول نیاز دارد. کلسترول از دو منبع اصلی تأمین میشود: از طریق غذایی که مصرف می‌کنیم و از طریق کبد که آن را تولید می‌کند.
انواع کلسترول
1. **کلسترول تام (Total Cholesterol):** مجموع کل کلسترول موجود در خون.
2. **کلسترول LDL (Low-Density Lipoprotein):** این نوع کلسترول به عنوان “کلسترول بد” شناخته میشود زیرا می‌تواند باعث تشکیل پلاک در دیواره‌های شریان‌ها شده و منجر به بیماری‌های قلبی و عروقی شود.
3. **کلسترول HDL (High-Density Lipoprotein):** این نوع کلسترول به عنوان “کلسترول خوب” شناخته میشود زیرا کمک می‌کند کلسترول اضافی از شریان‌ها به کبد بازگردانده شود.
4. **تری‌گلیسریدها (Triglycerides):** نوع دیگری از چربی‌های خون که سطح بالای آن می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی را افزایش دهد.
چرا آزمایش کلسترول مهم است؟
آزمایش کلسترول می‌تواند به شناسایی افراد در معرض خطر بیماری‌های قلبی و عروقی کمک کند. بیماری‌های قلبی عروقی یکی از اصلی‌ترین عوامل مرگ و میر در جهان هستند. سطح بالای کلسترول LDL و تری‌گلیسریدها و سطح پایین کلسترول HDL می‌توانند منجر به تشکیل پلاک‌های چربی در شریان‌ها شده و جریان خون به قلب و سایر قسمت‌های بدن را مختل کنند.
انجام آزمایش کلسترول
آمادگی برای آزمایش
معمولاً برای انجام این آزمایش، نیاز به ناشتایی ۹ تا ۱۲ ساعت پیش از خون‌گیری دارید، زیرا غذا و نوشیدنی می‌توانند بر نتایج آزمایش تأثیر بگذارند. البته برخی پزشکان ممکن است بدون نیاز به ناشتایی هم آزمایش را تجویز کنند.
فرآیند خون‌گیری
برای آزمایش کلسترول، نمونه‌ای از خون وریدی گرفته میشود. این نمونه به آزمایشگاه فرستاده میشود تا سطح کلسترول و تری‌گلیسریدها اندازه‌گیری شود.
تفسیر آزمایش کلسترول
نتایج آزمایش کلسترول به طور کلی به چهار دسته تقسیم می‌شوند:
1. **کلسترول تام:**
– کمتر از ۲۰۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر (mg/dL) معمولاً به عنوان سطح مطلوب شناخته میشود.
– ۲۰۰ تا ۲۳۹ mg/dL سطح مرزی بالا در نظر گرفته میشود.
– ۲۴۰ mg/dL و بالاتر سطح بالا محسوب میشود.
2. **کلسترول LDL:**
– کمتر از ۱۰۰ mg/dL سطح مطلوب است.
– ۱۰۰ تا ۱۲۹ mg/dL نزدیک به سطح مطلوب.
– ۱۳۰ تا ۱۵۹ mg/dL سطح مرزی بالا.
– ۱۶۰ تا ۱۸۹ mg/dL سطح بالا.
– ۱۹۰ mg/dL و بالاتر سطح بسیار بالا.
3. **کلسترول HDL:**
– کمتر از ۴۰ mg/dL برای مردان و کمتر از ۵۰ mg/dL برای زنان به عنوان سطح پایین شناخته میشود که خطر بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد.
– ۶۰ mg/dL و بالاتر سطح مطلوب است که به کاهش خطر بیماری‌های قلبی کمک می‌کند.
4. **تری‌گلیسریدها:**
– کمتر از ۱۵۰ mg/dL سطح طبیعی است.
– ۱۵۰ تا ۱۹۹ mg/dL سطح مرزی بالا.
– ۲۰۰ تا ۴۹۹ mg/dL سطح بالا.
– ۵۰۰ mg/dL و بالاتر سطح بسیار بالا.
عوامل مؤثر بر سطح کلسترول
رژیم غذایی
مصرف غذاهای حاوی چربی‌های اشباع و ترانس می‌تواند سطح کلسترول LDL را افزایش دهد. چربی‌های اشباع بیشتر در محصولات حیوانی مانند گوشت چرب و لبنیات پرچرب یافت می‌شوند. چربی‌های ترانس نیز در غذاهای فرآوری شده و محصولات پخته‌شده صنعتی موجود هستند.
ورزش و فعالیت بدنی
فعالیت بدنی منظم می‌تواند سطح کلسترول HDL را افزایش دهد و به کاهش سطح کلسترول LDL و تری‌گلیسریدها کمک کند.
وزن بدن
افرادی که اضافه‌وزن دارند معمولاً سطح کلسترول LDL و تری‌گلیسریدهای بالاتری دارند. کاهش وزن می‌تواند به بهبود سطح کلسترول کمک کند.
ژنتیک
ژنتیک نقش مهمی در سطح کلسترول خون دارد. برخی افراد به دلیل عوامل ژنتیکی ممکن است سطح کلسترول بالاتری داشته باشند.
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن می‌تواند سطح کلسترول HDL را کاهش دهد و به تشکیل پلاک‌های چربی در شریان‌ها کمک کند.
سن و جنسیت
با افزایش سن، خطر افزایش سطح کلسترول نیز افزایش می‌یابد. در زنان، سطح کلسترول قبل از یائسگی معمولاً پایین‌تر از مردان است، اما پس از یائسگی سطح کلسترول LDL ممکن است افزایش یابد.
خطرات کلسترول بالای 200
کلسترول بالای 200 میلی‌گرم در دسی‌لیتر می‌تواند خطرات متعددی برای سلامتی ایجاد کند، به‌ویژه در مورد بیماری‌های قلبی-عروقی. برخی از خطرات اصلی کلسترول بالا شامل موارد زیر است:
1. **آترواسکلروز (تصلب شریان‌ها):**
کلسترول اضافی، به‌ویژه نوع LDL (کلسترول بد)، می‌تواند در دیواره‌های شریان‌ها تجمع پیدا کند و به تدریج باعث تشکیل پلاک‌های چربی شود. این پلاک‌ها منجر به تنگی و سخت شدن شریان‌ها می‌شوند و جریان خون را کاهش می‌دهند، که این وضعیت آترواسکلروز نامیده میشود.
2. **بیماری‌های قلبی:**
آترواسکلروز در شریان‌های کرونری که وظیفه خونرسانی به قلب را دارند، می‌تواند به بیماری‌های قلبی مثل **بیماری عروق کرونری** منجر شود. این بیماری باعث درد قفسه سینه (آنژین) و در نهایت **حمله قلبی (انفارکتوس میوکارد)** میشود.
3. **سکته مغزی:**
اگر پلاک‌ها در شریان‌هایی که خون را به مغز می‌رسانند تجمع کنند، می‌توانند جریان خون به مغز را محدود کنند و یا یک لخته خون ایجاد کنند که باعث **سکته مغزی** میشود.
4. **بیماری عروق محیطی:**
کلسترول بالا می‌تواند به تشکیل پلاک‌ها در شریان‌های عروق محیطی (مانند شریان‌های پاها) منجر شود که این امر موجب **بیماری شریان محیطی** میشود و باعث درد و مشکلات حرکتی در پاها میشود.
5. **فشار خون بالا:**
آترواسکلروز می‌تواند باعث افزایش فشار خون شود، زیرا شریان‌های تنگ‌شده مقاومت بیشتری در برابر جریان خون ایجاد می‌کنند. **فشار خون بالا** خود می‌تواند به مشکلات قلبی و کلیوی منجر شود.
6. **دیابت و چاقی:**
افرادی که سطح کلسترول بالایی دارند اغلب در معرض خطر بیشتری برای دیابت نوع 2 و چاقی هستند. این وضعیت‌ها می‌توانند به شکل پیچیده‌ای با کلسترول بالا در تعامل باشند و خطرات بیشتری برای قلب و عروق ایجاد کنند.
7. **نارسایی کلیوی:**
اگر شریان‌های کلیه‌ها دچار تنگی شوند، عملکرد کلیه‌ها تحت تأثیر قرار می‌گیرد و در موارد شدید ممکن است منجر به **نارسایی کلیوی** شود.
8. **مشکلات جنسی:**
کلسترول بالا می‌تواند باعث کاهش جریان خون به اندام‌های تناسلی شود و در مردان به **اختلال نعوظ** منجر شود.
به طور کلی، کلسترول بالا می‌تواند به مشکلات جدی و تهدیدکننده حیات منجر شود. برای پیشگیری و مدیریت کلسترول بالا، رعایت سبک زندگی سالم، مراجعه منظم به پزشک، و در صورت نیاز مصرف داروها بسیار مهم است.
چه چیزایی باعث کاهش کلسترول میشود :
تغییرات سبک زندگی
1. **رژیم غذایی سالم:** مصرف غذاهای حاوی فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات می‌تواند به کاهش سطح کلسترول کمک کند. کاهش مصرف چربی‌های اشباع و ترانس و افزایش مصرف چربی‌های سالم مانند چربی‌های موجود در ماهی، آجیل و روغن زیتون نیز مفید است.
2. **ورزش منظم:** حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت هوازی متوسط یا ۷۵ دقیقه فعالیت هوازی شدید در هفته توصیه میشود.
3. **کاهش وزن:** کاهش وزن اضافی می‌تواند به بهبود سطح کلسترول کمک کند.
4. **ترک سیگار:** ترک سیگار می‌تواند سطح کلسترول HDL را افزایش دهد و به کاهش خطر بیماری‌های قلبی کمک کند.
دارو برای کاهش کلسترول
در برخی موارد، تغییرات سبک زندگی کافی نیست و پزشک ممکن است داروهایی برای کاهش سطح کلسترول تجویز کند. این داروها شامل استاتین‌ها، مهارکننده‌های جذب کلسترول، فیبرات‌ها و نیاسین هستند.
1. **استاتین‌ها:** این داروها با کاهش تولید کلسترول در کبد به کاهش سطح کلسترول LDL کمک می‌کنند.
2. **مهارکننده‌های جذب کلسترول:** این داروها جذب کلسترول از روده را کاهش می‌دهند.
3. **فیبرات‌ها:** این داروها به کاهش سطح تری‌گلیسریدها و افزایش سطح کلسترول HDL کمک می‌کنند.
4. **نیاسین:** این دارو سطح کلسترول LDL و تری‌گلیسریدها را کاهش داده و سطح کلسترول HDL را افزایش می‌دهد.
پیگیری و نظارت
افرادی که سطح کلسترول بالایی دارند باید به طور منظم تحت نظر پزشک باشند و آزمایش‌های کلسترول را به صورت دوره‌ای انجام دهند تا تغییرات سطح کلسترول خود را پایش کنند و در صورت لزوم تغییرات لازم در برنامه درمانی و سبک زندگی خود اعمال کنند.
نتیجه‌گیری
آزمایش کلسترول یک ابزار مهم برای ارزیابی خطر بیماری‌های قلبی و عروقی است. با شناخت انواع کلسترول و تأثیرات آن‌ها بر سلامتی، می‌توان اقداماتی برای کاهش خطر این بیماری‌ها انجام داد. ترکیبی از تغییرات سبک زندگی سالم و در صورت لزوم، استفاده از داروهای مناسب می‌تواند به بهبود سطح کلسترول و حفظ سلامت قلب کمک کند.
 |
پاسخ دادنبازارسال افزودن واکنش |
